Koliek bij paarden
21/02/2017
Koliek is een verzamelnaam voor buikpijn. Op diverse plaatsen in het spijsverteringskanaal van een paard kunnen verstoppingen, krampen, ophopingen van gas of verschuivingen optreden, vaak met koliek als gevolg. Koliek wordt vaak veroorzaakt door beschimmeld of bedorven voer. (Voordroog)kuilgras bijvoorbeeld is te slecht geconserveerd om lang geopend te bewaren. Ook brood en fruit, wat vaak als extraatje gegeven wordt, zijn erg schimmelgevoelig.
Voer gerelateerde oorzaken van koliek zijn onder andere:
- Een vezelarm en zetmeelrijk rantsoen.
- Een te snelle overgang naar een nieuw rantsoen (dit geldt zowel voor krachtvoer als ruwvoer en weidegang).
- Voorjaarsgras kan doordat het heel suikerrijk is en snel doorstroomt koliek veroorzaken.
- Een te grote hoeveelheid magnesium en fosfor (bv. in zemelen) kunnen koliek veroorzaken.
- Een snelle overgang naar een eiwitarm en vezelrijk voedermiddel, zoals stro. Wanneer de overgang geleidelijk gaat, kan stro trouwens prima deel uit maken van het rantsoen.
Overige oorzaken van koliek zijn onder ander:
- Wormbesmetting
- Een slecht onderhouden gebit
- Zandophoping
- Een ontsteking
- Een verlamming van de darm
Waaraan herken je koliek?
Er is sprake van koliek als jouw paard meerdere van de volgende symptomen vertoont:
- Niet willen eten
- Rusteloosheid: veel liggen en weer opstaan
- Rollen
- Naar flank kijken
- Naar buik schoppen
- Zwiepen met de staart
- Schrapen met de voorbenen
- Uitrekken met neiging tot schijnbaar urineren
- Lusteloosheid
- Zweten en koortsig
- Verhoogde hartslag en ademhaling
Voorkomen is beter dan genezen!
- Geef altijd de hoeveelheid voeding, die past bij de inspanning en de prestatie die je van jouw paard verlangt en zorg voor voldoende ruwvoer (neem bij twijfel over de juiste voer contact op met de hulplijn Voeradvies)
- Zorg dat alles wat je voert schimmelvrij is. Controleer het ruwvoer goed en bijvoorbeeld ook het stro in de stal.
- Kijk uit met grote hoeveelheden zetmeelrijk voer (maismeel, tarwe).
- Verander nooit abrupt van voer, maar doe dit geleidelijk. Dit geldt neit alleen voor krachtvoer, maar ook voor hooi of weidegang.
- Voer hooi niet te snel nadat het geoogst is. Hooi dat nog neit bestorven is, kan darmonstekingen veroorzaken.
- Op dagen dat jouw paard minder inspanning hoeft te leveren, begin dan de avond van te voren al met het geven van minder krachtvoer. De hoeveelheid hooi kan hetzelfde blijven of wat opgevoerd worden.
- Geef je paard zoveel mogelijk vrije beweging verdeeld over de dag. Als het paard in beweging blijft, blijven ook de darmen actief en is er minder kans op koliek.
- Zorg er voor dag je paard rustig eet en niet schrokt. Geef verdeeld over de dag kleinere porties.
- Pas op met te veel en te koud water direct na een zware inspanning.
- Zorg voor regelmatig ontwormen en gebitscontroles.